maca aksara

Maca Wacan Nganggo Aksara Jawa Kanthi Sora

Aksara Jawa iku cacahe ana 20, wiwit ha nganti nga. Urutane aksara diarani carakan. Dene wewangunan aksara diarani cakrik. Tulisan jawa iku bisa kebage dadi 7, yaiku:

1.    Carakan

Carakan cacahe ana rongpuluh. Saben sijine duwe pasangan kang panulisane bisa ana ing jejere, bisa uga ana ing ngisore. Pasangan gunane kanggo mbantu panulisan menawa ana aksara mati ing satengahing tembung utawa ukara.

2.    Sandhangan

Aksara Jawa kabeh pamacane muni “a”. Supaya bisa muni sakliyane “a” kudu diwenehi sandhangan. Sandhangan iku kabage dadi 3, yaiku:

a.    Sandhangan swara, ndadekake aksara isa kawaca a, i, u, e, o.

b.    Sandhangan wyanjana, menehi gugus konsonan (kluster) yaiku cakra kang menehi kluster “r”, cakra pepet kang menehi kluster “re”, lan pengkal kang menehi kluster “y”.

c.    Sandhangan kang dadi gantining sesigeg. Ing aksara Jawa, matine aksara iku disigeg ngangg pangkon, nanging ana sesigeg liya kang dinggo nyigeg, yaiku wignyan, layar, lan cecak.

3.    Pada lan Tenggara ulis liyane

Sakliyane sandhangan, ana tengara tulis liyane. Menawa arep miwiti tembung, digunakake tandha pada luhur.

4.    Aksara Murda

Aksara murda pepanggone kaya huruf kapital ing basa Indonesia, nanging aksara murda cacahe mung wolu, dadi ora saben ukara isa diwenehi aksara murda. Aksara murda uga nduweni pasangan kang isa dienggo nulis.

5.    Aksara Rekan

Aksara rekan iku aksara kang direka supaya bisa nyukupi kabutuhan basa saiki kareben bisa katulis ing aksara jawa. Cacahe aksara rekan ana 5, yaiku kha, dza, fa/va, za, lan gha. Kajaba aksara fa/va, aksara rekan ora nduweni pasangan. Yen ana aksara mati ing tengahe tembung utawa ukara ing sangarepe aksara rekan kudu disigeg.

6.    Aksara Swara

Aksara swara iku aksara kang unine wantah a, i, u, e lan o. Panulisane prelu nganggo sandhangan lan ora nduwe pasangan.

7.    Angka Jawa

Panulisane angka jawa iku diapit tandha pada pangkat. Angka jawa ora nduwe pasangan.